Trong thời đại bùng nổ thông tin hiện nay, với sự phát triển ngày càng mạnh mẽ của khoa học và công nghệ, sự xuất hiện ngày càng nhiều các cơ quan báo chí, in ấn, phát hành, một lượng thông tin khổng lồ đang được sản simh từng ngày, từng giờ trên nhiều phương tiện, vượt ra khỏi biên giới lãnh thổ nột nước và trở thành đối tượng nghiên cứu của nhiều ngành, nhiều lĩnh vực. Trong bối cảnh đó, việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ mới, triển khai các dịch vụ mới, ứng dụng công nghệ thông tin vào trong các hoạt động thư viện là một việc làm hết sức cần thiết, nằm trong chiến lược phát triển Văn hóa đến năm 2020 được Thủ tướng chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 581/QĐ-TTg ngày 06/5/2009. Theo đó, mô hình phát triển của thư viện ở Việt Nam là kết hợp giữa thư viện truyền thống và thư viện điện tử/ thư viện số, trong đó, việc sử dụng công nghệ mới để tạo lập, quản lý, lưu giữ, khai thác thông tin, phát triển các dịch vụ mới; Đổi mới phương thức hoạt động phục vụ bạn đọc; ứng dụng công nghệ thông tin, nhằm tự động hóa, hiện đại hóa các khâu hoạt động của thư viện, tạo sự liên thông giữa các thư viện trong môi trường mạng nhằm khai thác vốn tài liệu phong phú, đa dạng ở các thư viện là xu hướng chủ yếu.
Trên cơ sở định hướng đó, thời gian qua thư viện tỉnh Hà Nam đã ứng dụng công nghệ mới, triển khai các dịch vụ mới, ứng dụng công nghệ thông tin nhằm xây dựng thư viện trở thành trung tâm văn hóa, giáo dục, hữu ích, thân thiện, bình đẳng của cộng đồng, tạo điều kiện cho việc học tập suốt đời của người dân địa phương.
Hiện nay, thư viện tỉnh Hà Nam đang tập trung vào phát triển các dịch vụ thông tin với việc ứng dụng công nghệ mới để nâng cao năng lực cung cấp thông tin cho độc giả của mình. Đó là:
Website: Website thư viện được thiết kế độc lập và đưa vào sử dụng tháng 10 năm 2018 với địa chỉ http: thuvienhanam.vn. Ngay sau khi Website đi vào hoạt động, thư viện tỉnh đã thành lập Ban biên tập trang Website, thường xuyên đăng tin, bài viết, giới thiệu những cuốn sách hay, cung cấp thông tin cho bạn đọc tìm hiểu về mảnh đất và con người Hà Nam...Toàn bộ dữ liệu của thư viện đều được upload lên Website. Bên cạnh việc giới thiệu một số nét tiêu biểu về thư viện, Website thư viện cho phép người truy cập tìm kiếm tài liệu từ xa. Có thể nói việc xây dựng và phát triển Website là điểm truy cập tập trung và duy nhất, tích hợp các kênh thông tin, các dịch vụ và ứng dụng tới người dùng tin thông qua một phương thức thống nhất và đơn giản.
Thầy giáo Hoàng Trung Thành (giảng viên trường Chính trị) chia sẻ: “Trước kia, muốn tìm hiểu một vấn đề phải tra cứu, đọc nhiều cuốn sách mới tìm được nội dung cần tìm kiếm. Hiện nay, việc tra cứu đỡ mất thời gian hơn khi thư viện tỉnh có phần mềm tra cứu trực tuyến, ở bất kì đâu miễn là có mạng internet người đọc chỉ cần gõ cụm từ cần tìm kiếm là ra được nội dung liên quan đến vấn đề cần tìm, điều này tạo thuận lợi cho tôi rất nhiều khi muốn bổ sung thêm kiến thức cho việc nghiên cứu."
Sự phát triển của Website thư viện đã tạo cho các thư viện nói chung và thư viện tỉnh Hà Nam nói riêng những cơ hội và tiện ích thiết thực, giúp thư viện ứng dụng các kỹ thuật và công nghệ tiên tiến như công nghệ web vào việc nâng cao chất lượng hoạt động và dịch vụ của mình. Tính đến tháng 6/2020, Website thư viện tỉnh Hà Nam đã thu hút 41.517.034 lượt bạn đọc truy cập.
Triển khai các sản phẩm thông tin và dịch vụ mới: Một trong các yếu tố cấu thành hoạt động thông tin thư viện đó là sản phẩm và dịch vụ thông tin thư viện đóng vai trò quyết định. Đó là kết quả của quy trình xử lý, đóng gói thông tin , là cầu nối giữa giá trị nguồn lực thông tin và người dùng tin. Thông qua sản phẩm và dịch vụ thông tin, các thư viện có thể khẳng định được vai trò, vị trí của mình trong xã hội.
Sản phẩm thông tin thư viện là kết quả của quá trình xử lý thông tin nhằm thỏa mãn nhu cầu của người dùng tin. Các sản phẩm và dịch vụ thông tin thư viện bao gồm: Hệ thống mục lục truyền thống,Thư mục, cơ sở dữ liệu, …
*Hệ thống mục lục: Mục lục truyền thống và mục lục tra cứu trực tuyến (OPAC). Mục lục truyền thống gồm có hệ thống mục lục kho đọc, mượn, địa chí. Mỗi hệ thống mục lục bao gồm: Mục lục phân loại và mục lục chữ cái. Hệ thống mục lục phản ánh đầy đủ vốn tài liệu của thư viện. Mục lục tra cứu trực tuyến ở thư viện tỉnh Hà Nam đưa vào hoạt động cuối năm 2019: Thông qua hệ thống tra cứu này, bạn đọc có thể tra tìm tài liệu ở bất kì đâu, biết được vị trí của tài liệu trong kho, đặc biệt giúp bạn đọc xác định đúng nhu cầu tài liệu trước khi đến thư viện đọc hoặc mượn về nhà.
*Thư mục: Để giúp bạn đọc tra cứu thông tin, bên cạnh hệ thống mục lục truyền thống thư viện tỉnh Hà Nam còn thường xuyên biên sọan nhiều loại hình thư mục: Thư mục giới thiệu sách mới,Thư mục toàn văn các bài báo của trung ương viết về Hà Nam, thư mục chuyên đề….
Để giữ vững và phát huy những thành công đã đạt được và tạo đà phát triển thành thư viện hiện đại trong tương lai, Thư viện Hà Nam cần đẩy mạnh hơn nữa áp dụng các công nghệ mới để nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ thông tin phù hợp, thu hút đông đảo bạn đọc sử dụng, tiếp tục khẳng định vị trí và tầm quan trọng của thư viện tỉnh trong cộng đồng, góp phần phát triển sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước nói chung và sự nghiệp thư viện tỉnh Hà Nam nói riêng.
